Dünyada ve ülkemizde akciğer kanseri, kansere bağlı ölümün en sık nedenidir.

Akciğer kanseri, her yıl dünya çapında tahminen 2.3 milyon insanı etkilemektedir. Sigara içmek ana neden olmasına rağmen, herkes akciğer kanserine yakalanabilir. Akciğer kanseri, büyüklüğü, yeri, kanserin yayılıp yayılmadığı ve ne kadar uzağa yayıldığı önemli olmaksızın yüksek oranda tedavi edilebilir.

Akciğer kanseri, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kanser ölümlerinin yaklaşık% 20’sini oluşturur. Bununla birlikte, 2020 yılına kadar hastalığa bağlı ölüm oranları, 1990’dan bu yana erkeklerde %58 ve 2002’den bu yana kadınlarda %36 oranında azaldı. 2014’ten 2020’ye kadar, akciğer kanseri olan erkeklerde ölüm oranları her yıl yaklaşık %5 düştü. Aynı dönemde akciğer kanseri olan kadınlarda ölüm oranları yılda %4 azaldı. Araştırmalar, bu düşüşlerin daha az insanın sigaraya başlaması, daha fazla insanın sigarayı bırakması ve tanı ve tedavideki ilerlemelerden kaynaklandığını göstermektedir.

Akciğer kanseri için hayatta kalma oranları çeşitli faktörlere bağlı olarak değişir. Bunlar, kanserin evresini, kişinin yaşını ve genel sağlığını ve tedavi planının ne kadar iyi çalıştığını içerir. Sonuçları etkileyebilecek bir başka faktör de akciğer kanserinin alt tipidir.

Lokalize KHDAK’sı olan kişiler için, yani kanserin akciğer dışına yayılmadığı hastalıkta, genel 5 yıllık göreceli sağkalım beklenti oranı %65’tir. Bununla birlikte, KHDAK’li kişilerin yaklaşık %70’ine kanser akciğer dışına yayıldıktan sonra teşhis konur. Bölgesel KHDAK için, yani kanserin akciğerin dışından yakındaki lenf düğümlerine yayıldığı anlamına gelen evrede, 5 yıllık sağkalım beklenti oranı yaklaşık %37’dir. Kanser, metastatik akciğer kanseri olarak adlandırılan vücudun uzak bölgelerine yayıldığında, 5 yıllık sağkalım beklenti oranı %9’dur. Hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapiler gibi daha yeni tedavilerin, metastatik akciğer kanseri olan kişilerin her zamankinden daha uzun yaşamalarına izin verdiğine dikkat etmek önemlidir.

Akciğerlerin Görevi

Bir kişi nefes aldığında, akciğerler havadaki oksijeni emer ve oksijeni vücudun geri kalanına iletilmek üzere kan dolaşımına getirir. Vücudun hücreleri oksijeni kullanırken, karbondioksit salarlar. Kan dolaşımı, karbondioksiti akciğerlere geri taşır ve kişi nefes verdiğinde karbondioksit vücudu terk eder.

Akciğerler birçok farklı tipte hücre içerir. Akciğerdeki hücrelerin çoğu epitel hücreleridir. Epitel hücreleri hava yollarını sıralar ve akciğeri kayganlaştıran ve koruyan mukus yapar. Akciğer ayrıca sinir hücreleri, hormon üreten hücreler, kan hücreleri ve yapısal veya destekleyici hücreler içerir.

Akciğer kanseri, akciğerlerimizde bulunan yukarda bahsedilen hücrelerin anormal şekilde büyüme ve çoğalmaya başlaması sonucu oluşan bir kanserdir.

Genellikle öksürük, balgam artışı, kanlı balgam, nefes darlığı, göğüs ağrısı, ses kısıklığı, kilo kaybı nedenli başvurular sonrası yapılan görüntüleme yöntemleri sonrası akciğerde kitle saptanmasıyla ileri araştırmalar yapılır.

Saptanan kitleden mutlaka biopsi yapılması ve kanser alt tipi belirlenmesi gereklidir. Biopsi yapılırken seçilecek yöntem tümörün yerleşkesine bağlı olarak bronkoskopik (solunum yollarını kamera ile görüntüleyerek) yada transtorasik (göğüs duvarından lokalize ederek) biopsi yapılması şeklindedir.

Biopsi ile tanı konulmakla birlikte tedavinin nasıl olacağını karar verdirici diğer durum ise hastalığın evresidir. Evreleme için bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), positron emisyon tomografi (PET-CT), kemik sintigrafisi, solunum fonksiyon testi kullanılmaktadır.

Akciğer kanserinin 2 ana sınıflandırması vardır: küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) ve küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK). KHDAK en yaygın olanıdır ve akciğer kanseri vakalarının yüzde 80 ila 85’ini oluştururken, KHAK vakaların yüzde 10 ila 15’inden sorumludur. Bu 2 tip farklı şekilde tedavi edilir.

Akciğer kanseri hastalarında; tümör tipi ve evrelemesi ile birlikte onkoloji uzmanı, göğüs cerrahi uzmanı, göğüs hastalıkları uzmanı, radyoloji uzmanı, nükleer tıp uzmanı ve patoloji uzmanından oluşan multidisipliner tümör konseyinde değerlendirilip tedavi planı yapılır.

Akciğer kanseri hastaları; cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, hedefe yönelik tedavi (akıllı ilaç), immunoterapi tedavileri ile hastalık durumuna göre tek başına ya da kombinasyon tedavisi ile tedavi edilirler.

Unutulmamalıdır ki her hastanın tedavisi aynı değildir. Hastalarımıza tedaviler önerilirken etki(fayda) beklentisi, olabilecek yan etkiler ve ülkemiz ilaç geri ödeme koşulları göz önüne alınarak hekim önerisi ve hasta beklentisi ile ortak karar verilmelidir.